Talitha DhondaiWaarom vinden we het zo moeilijk om ons kwetsbaar op te stellen; in relaties, in vriendschappen, op het werk? We willen erbij horen, aardig gevonden worden, sterk zijn. We zien het vragen om hulp als een teken van zwakte. Maar het tonen van kwetsbaarheid is juist een teken van kracht. Dat is de boodschap van Brené Brown, hoogleraar maatschappelijk werk en wereldwijd bekend om haar TED-talks en boeken over kwetsbaarheid en imperfectie.
Als je podcasts met haar hebt beluisterd, haar show op Netflix (The call to courage) of haar TED-talks (met meer dan 15 miljoen views) hebt gezien, dan weet je dat Brené Brown behalve gedragswetenschapper ook een geweldige verhalenverteller is. Door het delen van persoonlijke verhalen, emotionele anekdotes en voorbeelden uit haar praktijk als onderzoeker maakt ze duidelijk wat het je oplevert als je je kwetsbaar durft op te stellen. En zo stelt ze: het tonen van kwetsbaarheid is allesbehalve een teken van zwakte, maar juist een teken van moed.
Quote van Roosevelt als inspiratie
Vaak laten we ons leiden door wat anderen van ons vinden of door wat we niet willen dat anderen van ons vinden. Dus durven we bepaalde stappen niet te zetten en geen risico’s te nemen, maar daardoor beperken we onszelf in onze ontwikkeling, relaties en carrière. Brown haalt haar inspiratie uit een quote van Theodore Roosevelt (ingekort):
‘Het is niet de criticus die telt; niet degene die ons erop wijst waarom de sterke man struikelt, of wat de man van de daad beter had kunnen doen. De eer komt toe aan de man die daadwerkelijk in de arena staat, zijn gezicht besmeurd met stof, zweet en bloed; die zich kranig weert; die, als het meezit, uiteindelijk de triomf van een grootse verrichting proeft, en die, als het tegenzit en als hij faalt, in elk geval grote moed heeft getoond…’
Wil je moedig zijn, echt aan het leven deelnemen, dan is falen onvermijdelijk. En als je zelf geen moed en kwetsbaarheid durft te tonen, dan heb je geen recht van spreken om over mijn leven te oordelen, is de mening van Brown. Kwetsbaarheid gaat niet over winnen of verliezen, maar of je durft op te staan en gezien te worden. Doe je dat niet, dan is het niet mogelijk om je authentieke leven te leiden, want in hoeverre kun je dan echt jezelf zijn? Bovendien, als je je kwetsbaar durft op te stellen, geef je de ander het vertrouwen om dat ook te doen. Het zorgt voor verbondenheid en herkenning.
De 6 mythes over kwetsbaarheid
Volgens Brown zijn er zes mythes die het tonen van kwetsbaarheid in de weg staan.
1. Kwetsbaarheid staat gelijk aan zwakte
Juist het omgekeerde is waar. Dat we niets met kwetsbaarheid te maken willen hebben, komt vaak doordat we het associëren met negatieve emoties als angst, schaamte, verdriet en teleurstelling. We voelen ons kwetsbaar, als we onzeker zijn, een risico nemen of als we ons emotioneel blootstellen. Maar noem eens een voorbeeld waarbij je moed moest tonen, zonder dat je daar een risico voor moest nemen of je je er onzeker over voelde. Grote kans dat je geen voorbeeld vindt. Er is geen moed zonder kwetsbaarheid.
2. Ik heb niets met kwetsbaarheid
Misschien denk je ‘goed dat een ander zich kwetsbaar durft op te stellen, maar dat is niks voor mij. Ik doe niet aan kwetsbaarheid’. Dat kun je wel denken, maar het is natuurlijk niet waar. Leven is kwetsbaar zijn. We kunnen onzekerheid, risico’s en emotionele blootstelling niet ontlopen. Wanneer we dit proberen, zorgt dat voor gedrag dat vaak niet overeenkomt met wie we willen zijn. Kwetsbaarheid ervaren, is geen vrijwillige keuze; de enige keuze die we hebben, is hoe we erop reageren.
3. Ik kan in mijn eentje kwetsbaar zijn
Brown geeft een voorbeeld van iemand die na een van haar presentaties naar haar toekwam en vertelde ‘kwetsbaarheid te willen proberen’. Maar hij zou het eerst in zijn eentje proberen. Hoe begrijpelijk dat misschien ook is, want we willen ons beschermen tegen afwijzing, is dat natuurlijk niet hoe het werkt.
4. Je kunt kwetsbaar zijn zonder ongemak en onzekerheid te ervaren
Hoe graag we ook zouden willen, het is niet mogelijk. Kwetsbaarheid tonen, brengt altijd een stukje onzekerheid en ongemak met zich mee. Hoe zal de ander reageren? Had ik het wel moeten zeggen? Die gedachten zijn onvermijdelijk. Je kunt wel trainen om je in ongemakkelijke situaties steeds gemakkelijker te voelen.
5. Je moet iemand eerst vertrouwen om je kwetsbaar op te stellen
Het is een wisselwerking. Moet je eerst iemand vertrouwen voordat je je kwetsbaar opstelt, of ontstaat vertrouwen doordat je je kwetsbaar opstelt? Het een kan niet zonder het ander. Je hoeft echt niet je diepste geheimen met iedere wildvreemde te delen, maar door steeds kleine beetjes te delen, ontdek je wie je je hele verhaal toevertrouwt.
6. Kwetsbaarheid staat gelijk aan openheid
Je kent vast wel voorbeelden van mensen die hun hele hebben en houden op social media delen. Volgens Brown is lukraak onthullingen doen en onbeperkt delen, geen kwetsbaarheid en leidt het juist tot minder verbondenheid. Kwetsbaarheid is gebaseerd op wederkerigheid. Stel je voor dat iemand de kamer binnenkomt en zegt: ‘Hallo ik ben X en mijn grootste probleem is …’. Dat heeft waarschijnlijk meer met wanhoop of behoefte aan aandacht te maken. Wil je je ervaringen op een goede manier delen, dan doe je dat met mensen met wie je een (bepaalde) relatie hebt ontwikkeld.
Het tonen van kwetsbaarheid is moeilijk en eng. We hebben geleerd om zelfstandig te zijn. We willen succesvol zijn en niet falen. Maar hoe ziet een werkomgeving eruit als de werkcultuur eist dat je niet mag falen? De kans is groot dat mensen het dan op safe spelen en er ook weinig innovatie zal plaatsvinden. We willen een ander liever niet om hulp vragen of riskeren om een blauwtje te lopen. Maar wat als je het risico wel neemt en je wordt niet afgewezen, is de beloning dan niet veel groter?
Meer informatie en bronnen:
- TED-talk: The power of vulnerability
- Super Soul podcast
- Netflix: Brené Brown: the call to courage
- Brené Brown, De kracht van kwetsbaarheid (2013)