Ik ben een ambulante rolstoelgebruiker. De rolstoel heb ik niet constant nodig, maar gebruik ik als ik langere afstanden moet afleggen, lang moet staan of als ik erg moe ben. Het helpt me om op zulke momenten er toch op uit te gaan en te blijven doen wat ik leuk vind. Doordat ik de rolstoel niet altijd nodig heb, zie ik ook duidelijk het verschil in hoe mensen je behandelen wanneer je wel en niet gebruik maakt van een hulpmiddel.
Aan de rolstoel zit duidelijk een stigma van zielig zijn en ziek zijn, en het roept medelijden op. Toen ik onlangs met vrienden naar een bandje ging kijken, zag ik dat iemand met wie ik normaalgesproken een praatje maak, een beetje vreemd deed. Hij vermeed oogcontact en kwam niet echt in de buurt. Later vertelde hij dat hij schrok toen hij me in een rolstoel zag. Hij wist niet hoe hij erop moest reageren. Ik legde uit dat er niks was veranderd sinds de laatste keer dat hij me zag, maar dat ik voor dit soort gelegenheden de rolstoel pak omdat ik het anders niet volhoud. Zijn gedrag zorgde ervoor dat ik me ongemakkelijk voelde. Alsof er iets mis met me was, terwijl ik juist blij was dat ik erbij kon zijn.
Want als je in een rolstoel zit, kun je dan niet genieten van het leven?
Laatst hoorde ik iemand met een progressieve ziekte zeggen dat diegene over een tijdje misschien wel in een rolstoel zou kunnen belanden en tot die tijd geniet van het leven. Hoewel ik begreep wat diegene wilde zeggen, vond ik dit een ongelukkig gekozen uitspraak die bijdraagt aan het stigma dat er aan het gebruik van een rolstoel kleeft. Daarnaast doet het rolstoelgebruikers enorm tekort. Want als je in een rolstoel zit, kun je dan niet genieten van het leven?
Natuurlijk wil je het liefst voorkomen dat een rolstoel nodig is. Maar meer dan 1,4 miljoen Nederlanders zijn slecht ter been en maken gebruik van een loophulpmiddel als een rolstoel, rollator of scootmobiel (bron: Ongehinderd). Ik denk dat het merendeel van hen, ook mét hulpmiddel, geniet van het leven. Sterker nog, door het gebruik ervan gaat er een wereld open. Het is geen laatste redmiddel, maar een hulpmiddel voor vrijheid, zelfstandigheid en kwaliteit van leven. En de gebruiker is dus zeker niet zielig.
Ondanks het hoge aantal zijn rolstoelgebruikers toch niet zichtbaar genoeg of worden ze te snel in een hokje geplaatst, waardoor er nog volop ruimte is voor aannames en uitsluiting. Persoonlijk zit me dat meer in de weg dan die rolstoel.
Meer Let’s Get Personal’s lezen, klik hier.