Janet BouwmeesterMexicaanse kunstenares Frida Kahlo, een van de beroemdste vrouwelijke kunstenaars van deze tijd, heeft in haar korte leven (1907-1954) veel fysieke tegenslag te verduren, maar weigert een slachtoffer te zijn. In haar schilderijen legt ze op kleurrijke wijze haar gevoelens en haar pijn vast. In diverse musea zijn deze zomer en herfst tentoonstellingen gewijd aan haar werk.
Fysieke tegenslag
De wereldberoemde kunstenares krijgt polio als ze zes jaar oud is. Hierdoor is haar ene been kleiner dan het andere. Twaalf jaar later, op haar achttiende, overleeft ze een zwaar busongeluk waarbij haar romp wordt doorboord met een stalen leuning. Haar rug, ribben, sleutelbeen, bekken en slechte been zijn gebroken. Ze verliest veel bloed. Maandenlang ligt ze in bed, geteisterd door heftige pijnen, die ze haar hele leven houdt.
Tekenen als afleiding
Liggend in een ziekenhuisbed begint ze, als afleiding, zichzelf te tekenen. Haar moeder laat spiegels boven en om haar bed monteren. Dit levert uiteindelijk meer dan vijftig zelfportretten op. In het begin vergaart ze alleen wat bekendheid als echtgenote van haar beroemde man, Diego Riviera, een muurschilder die ruim twintig jaar ouder is. Pas in de jaren ’80 komt haar echte internationale doorbraak door een grote tentoonstelling in een galerie in Londen. Tegenwoordig wordt haar man juist gezien als ‘de echtgenoot van Frida Kahlo’.
Kleurrijke zelfportretten
Kahlo is vooral bekend geworden door haar vaak kleurrijke zelfportretten en schilderijen die een vervreemdende, surrealistische sfeer oproepen. Al haar schilderijen en met name de zelfportretten, zijn heel persoonlijk en geven regelmatig haar fysieke en mentale staat weer. Ze schildert om haar angst en eenzaamheid van zich af te zetten en haar pijn te overmeesteren en blijft dit haar hele leven doen, ondanks dat haar gezondheid haar vaak parten speelt. Ze is regelmatig maandenlang aan bed gekluisterd, mede door de vele operaties die ze aan haar ruggengraat ondergaat om de ondragelijke pijn te verminderen.
Opvallende verschijning
Toch blijft ze met enorm doorzettingsvermogen altijd doorgaan en is ze een opvallende verschijning in haar kleurrijke, vaak traditioneel Mexicaanse outfits. Frida heeft korsetten nodig om haar gehavende romp te ondersteunen en om het oog af te leiden van haar misvormingen begint ze geometrische kleren te dragen en grote, oogverblindende sieraden. Naast kunstenares is ze beroemd als feministe die weigert haar lichaams- en gezichtshaar af te scheren en als politiek activiste voor de communistische partij: een actieve vrouw die haar pijn verbijt en het leven kleurrijker maakt.
Frida Kahlo op tv
Vanaf 30 augustus kun je op NPO2 om 20.30 uur zien hoe Jeroen Krabbé in het programma Krabbé zoekt Kahlo op zoek gaat naar het verhaal achter kunstenaar Frida Kahlo. Krabbé reist in haar voetsporen naar Mexico, Amerika en Frankrijk om de plekken te bezoeken die een belangrijke rol hebben gespeeld in haar leven en werk.
Meer informatie en bronnen:
- https://www.harpersbazaar.com/uk/culture/a21341120/frida-kahlo-the-agony-and-the-ecstacy/
- https://www.fridakahlo.org
- Frida (film), 2002
Foto: Quino Al via Unsplash