Op warme zomerdagen is er soms niets heerlijker dan de verkoelende bries op en de koele plens van het water op te zoeken. Watersporten zoals kite- of windsurfen, roeien, zeilen en suppen zijn gelukkig volop in ontwikkeling zodat ook mensen met een fysieke beperking op steeds meer locaties het water op kunnen. In dit artikel onderzoek ik de mogelijkheden van twee boardsports: suppen en surfen.
Stand Up Paddling (SUP)
Yvonne van SUP-school Domstad in Utrecht is begonnen met lesgeven aan minder mobiele mensen die zonder hulpmiddelen, maar met veel geduld willen leren suppen. Ze doet dit met privélessen, zodat er alle tijd en aandacht is om rustig uit te proberen wat werkt: samen op zoek naar een manier om toch staand te kunnen peddelen. Yvonne’s inspiratie hiervoor is een goede vriend met een spasme in een arm en een been. Hij wilde graag leren suppen. Eerst is hij vele malen in het water gevallen, voordat hij wist hoe hij zijn voet moest neerzetten om te kunnen staan. Vervolgens was het zoeken naar hoe hij met zijn spastische arm de peddel kon vasthouden. Het is een proces van gewoon doen en tegen dingen aanlopen en daar vervolgens op improviseren. “Ik vind het een leuke uitdaging om samen met de klant te zoeken naar iemands mogelijkheden,” zegt Yvonne.
Zittend suppen
Door corona staan Yvonne’s plannen nog wel in de kinderschoenen, maar dat houdt haar niet tegen. Voor een vriendin die door een auto-immuunziekte niet lang kan staan, onderzoekt ze of een (stabiel) krukje een oplossing is. “Misschien is het dan niet meer helemaal suppen, zittend, maar je kan wel de beleving evenaren.”
Vanaf de knie
“Op dit moment moeten mensen bij mij in ieder geval nog in staat zijn om vanaf de knieën te staan. Ik heb wel trucjes om mensen daarbij te helpen. Tussen mijn reguliere klanten zitten ook wel mensen die minder flexibel zijn of heel veel moeite hebben met balans. En die ik vaak wel verder kan helpen.”
Tegen (on)mogelijkheden aanlopen
“De deelnemers die (mentaal of fysiek) beperkingen hebben moeten vooral zelf heel graag willen en niet bang zijn om te vallen. Dat is belangrijk. Vervolgens moet je tegen de mogelijkheden én onmogelijkheden aanlopen om te weten hoe je daar weer oplossingen voor kan bedenken. Soms moet je dan concluderen dat iets inderdaad niet kan. Of in ieder geval niet met het materiaal dat beschikbaar is. Het is een kwestie van goed met elkaar communiceren en duidelijk aangeven wat kan en wat niet.” Via Yvonne’s website kun je contact opnemen om jouw mogelijkheden door te spreken.
Suppen met reuma
Is Friesland voor jou dichtbij en heb je reuma? Dan is wellicht het initiatief Sup met Reuma iets voor jou. Dit project is een initiatief van reumatoloog Dorine Sijpkens. Zij is sup-instructeur. Kennismakingslessen vinden plaats in Sneek. Voorafgaand aan de lessen houdt ze een intakegesprek met een geïnteresseerde. Hou de website in de gaten voor de data.
Surfen
Up Adaptive Sports in Den Haag biedt adaptive surfing aan: surflessen voor mensen met een fysieke beperking. Caroline Ooms is een van de oprichters. Zij werkt al zo’n dertien jaar in de aangepaste sportwereld. Wat ze daaraan leuk vindt, is dat de intrinsieke waarde aanwezig is. Het gaat om de sportiviteit en om respect, niet om concurrentie en ‘ik ben beter dan jij’.
Persoonlijke aanpassingen
Een introductiedag kan een eerste kennismaking zijn: er wordt dan gekeken naar wat voor soort beperking je hebt. Dat gebeurt ook als je je opgeeft voor lessen. Op de introductiedag worden deelnemers per beperking ingedeeld in groepen. Het surfen trekt diverse deelnemers aan, van jong tot oud. In principe kan iedereen surfen. Voorwaarde is wel dat je een zwemdiploma hebt en kunt zwemmen. Een groot aantal vrijwilligers en instructeurs (met kennis en ervaring van verschillende aandoeningen) begeleiden de introductiedagen en de surflessen. Zij zorgen onder andere voor het dragen van boards, ze waarborgen de veiligheid en ze fungeren als catcher. Surflessen kun je afnemen met een Surf & Turf- rittenkaart. Die zijn altijd in kleine groepen van twee tot vier deelnemers met een wisselend aantal begeleiders, afhankelijk van de beperkingen van de deelnemers. De introductiedagen en lessen worden gegeven op locatie, bij The Shore in Scheveningen. De introductiedagen van dit jaar zijn al geweest. Starten met surfen kan deze zomer nog wel. Er kan gesurft worden tot en met de herfstvakantie, afhankelijk van het weer.
Maatwerk
Ook als je niet kunt lopen, kun je meedoen, want er zijn strandrolstoelen beschikbaar. De aanpassingen zijn maatwerk; zo zijn er aangepaste surfplanken en kun je tandemsurfen waarbij een begeleider bij jou op de surfplank plaatsneemt. Ook kun je geduwd worden als je zelf weinig kracht hebt. Surfen kan liggend op de buik of ‘zittend’ op de knieën. Ook de lengte van de lessen en het aantal pauzes kun je aanpassen, als je snel vermoeid bent. Het tillen van een surfplank naar zee is fysiek vaak al zo inspannend dat deelnemers daarmee al de helft van hun energie kwijt zijn. In zo’n geval draagt een vrijwilliger de plank voor je. Ook omkleden in een wetsuit, door het zand lopen en de spanning voor het surfen zelf zijn intensief. Deelnemers geven niet altijd aan wanneer ze vermoeid zijn, weet Caroline uit ervaring. Daarom wordt er goed opgelet hoe een deelnemer zich voor de les en tijdens de les beweegt, zodat de instructeurs dan eventueel in kunnen grijpen.
Plezier hebben in het water
In het begin gaat het vooral om kennismaken met het surfen en plezier hebben in het water. Er zijn zoveel vrijwilligers op een introductiedag aanwezig dat je niet zelf hoeft te peddelen. En op de eerste dag ga je niet verder dan heupdiep het water in. Je gaat niet zoals de pro’s voor de ongebroken golven, maar gewoon mee in de ‘white wash’. Dat betekent dat als de golf al gebroken is, je je lekker mee laat voeren. Een golf kunnen nemen, maakt niet uit hoe maar dat is al surfen. Nieuwsgierig naar hoe aangepast surfen eruitziet? Bekijk dan dit filmpje.
Meer informatie:
supmetreuma.nl
supschooldomstad.nl
www.upadaptivesports.nl
ontdekaangepastsporten.nl
Lees hier meer over toegankelijke yoga.
Foto: Holly Mandarich via Unsplash